Jump to content

Aparteid

QIRIMTATAR VİKİPEDİYASINIÑ MALÜMATI
'Yalıñız beyazlar içün' - tabloçıq İnglizce ve afrikaansça yapılğan

Aparteid ve ya apartheyd (afrikaansça apartheid - ayrı olmaq) - Cenübiy Afrika ükümeti tarafından 1948 senesinden 1991 senesine qadar yerli beyaz terili olmağan adamlarğa, em de Asiyadan icret etkenlerge qarşı yapılğan ırqçı ayıruv ve aşalav resmiy siyasetidir.

Bu siyaset, Cenübiy Afrikanıñ avropalı ve avropalı olmağan ealisiniñ ayrı inkişafı fikrine esaslana. Aparteid qaidelerinden faydalanuv neticesinde CAC ealisinıñ ekseriyeti aqsızlıq vaziyetine ketirilgen edi. Renkli eali (bantu, yerliler, metislerniñ) cemiyette beyazlarnıñ kibi aqqıları yoq edi. Meselâ, 23 million qararenkliniñ parlament saylavlarında rey aqqı yoq edi.

Aparteid tertibi Cenübiy Afrika ükümetini dünya toplulığı ögünde yamanladı. 1976 senesi aparteid cinayetini toqtatmaq ve onı cezalamaq maqsadınen BM Devletlerarası muqavelesi amelge keçti.